Hoofdstuk I
bewijsvoering. Hij gaf dat zelf toe: 'De regering heeft zich daarom
niet zozeer te verdiepen in een onderzoek naar de motieven van den
gemeenteraad. Of de gemeenteraad handelde uit onvermogen, dan
wel of zij uit gebrek aan belangstelling geen gevolg gaf aan de
wenken van het schooltoezigt, een onderzoek daarnaar had voor de
Regering geen waarde.’ Verschillende kamerleden vroegen echter naar
harde bewijzen voor de stelling dat het onderwijs aan de Venlose HBS
niet deugde. De minister verwees hierop naar verschillende rapporten
van de inspecteur van het Middelbaar Onderwijs, waaruit vele
vruchteloze pogingen bleken om het niveau der school te verhogen.
Uiteindelijk kreeg minister Six voldoende steun voor de over-
name van de Venlose HBS. Overtuigend was die meerderheid,
41 tegen 29 stemmen, echter geenszins. De kandidaat van Six
en Salverda, Steijns, werd vervolgens bij Koninklijk Besluit van
12 juli 1880 benoemd tot directeur van de Venlose rijks-
Het is een opmerkelijke gang van zaken dat een menings-
verschil tussen de gemeenteraad van Venlo en de inspecteur
van het Middelbaar Onderwijs uiteindelijk de aanleiding was
tot overname van de HBS door het rijk.
Het belang van de Staat De kritiek in de Tweede Kamer was
ook terug te vinden in de Venlose pers. De minister, zo stelde
het Venloosch Weekblad, sprak al te vaak de schatkist aan als
het om het onderwijs ging. In dit geval voor een HBS die enkel
bezocht werd door kinderen van 'de meer gegoede liberalen’. De
hoge belastingen, die de vrijgevigheid van de regering mogelijk
maakten, moesten echter door iedereen betaald worden, ook
door 'den minderen man’.
Na de Tweede Kamer gaf de kwestie van de Venlose HBS
ook in de Eerste Kamer 'aanleiding tot wisseling van denkbeelden’.
Meerdere leden meenden, ‘dat wanneer de gemeente Venlo geen
belang stelt in het behoud eener instelling van middelbaar onderwijs,
dit geenszins de overname dier instelling door het Rij ten gevolge
behoort te hebben.’
De noodzaak van een middelbare school in Venlo vonden de
Haagse heren ook twijfelachtig; Roermond dat ‘slechts vier uren’
van Venlo verwijderd was, had immers ook een HBS; daar
moesten de Venlose kinderen maar naar toe gaan. Uiteindelijk
werd het standpunt van de minister toch overgenomen. De
Venlose HBS vervulde namelijk een streekfunctie en zij had
meer leerlingen dan de driejarige rijksscholen. Bovendien klopte
het wettelijk voorgeschreven aantal Rijks-
Er moesten vijf scholen met een vijfjarige cursus en tien met
een driejarige cursus zijn. Er waren echter tien scholen met een
vijfjarige en acht scholen met een driejarige cursus. Dus er
waren twee rijks-
overname van de Venlose HBS door het Rijk.
-