Een gebouw dat blijft       Next (right). inhoudsopgave. gebouw.

Hoofdstuk I


Minister mr. C. Pijnacker Hordijck (minister van 18 februari

1882-22 april 1883) was het hier niet mee eens. De verklaring

van Mulder vond hij onvoldoende. Diens verzuim, of dit nu

uit onwil of onwetendheid kwam, was zo ernstig dat ontslag

de enige consequentie kon zijn. Dat Binnenlandse Zaken geen

hoge pet op had van katholieke, zuid-Nederlandse bestuurders

blijkt uit de Haagse kijk op het geval-Venlo: ‘in Brabant en

Limburg verstaat men er zich op om de wet, die in Holland gemaakt

wordt, onuitgevoerd te laten en te overtreden.’

In een verweerschrift aan de Commissaris des Konings gaf

Mulder toe dat hij ‘gedwaald’ had, maar dat het zonder slechte

bedoelingen was gebeurd. In een poging de minister te

vermurwen wees Mulder op zijn veertig dienstjaren en zijn

leeftijd van 73 jaar. De gouverneur wilde de hele kwestie

het liefst laten rusten, maar indien de minister het ontslag

van Mulder toch wilde doorzetten, dan kon er beter worden

gewacht tot diens mandaat afliep in juni 1883. Getuige de

aantekening op deze brief: 'voorlopig deponeren’ stemde ook de

minister hier uiteindelijk mee in. Waarschijnlijk werd er

rekening mee gehouden dat de ‘grijsaard Mulder’, zoals hij

zichzelf omschreef, niet lang meer te leven had. Hij overleed

enkele maanden later op 31 januari 1883.

De nieuwe lagere school kwam er ondanks alle problemen

toch. De Mostartschool, zoals ze later genoemd zou worden

naar haar eerste directeur, werd gebouwd op voormalige

vestinggrond buiten de Gelderse poort. In dit gebouw, thans

een gemeentelijk monument, is sedert 1967 het Goltziusmuseum

gevestigd.


Het aantal leerlingen van de HBS steeg in de negentiende eeuw van omstreeks dertig in de jaren zestig tot zo'n zeventig in de jaren tachtig. De lokalen in het pand aan de Markt waren daarop niet berekend. Het Rijk liet voorjaar 1883 een verbouwingsplan maken.

Voorts zou achter het pand een aanbouw worden geplaatst. De kosten werden geraamd op f 20.000,00


Dat was een misleidend cijfer. Er was geen rekening gehouden met de bouwkosten van een nieuwe lagere school. Die moest namelijk uit het pand aan de Markt verdwijnen, omdat de Rijks-HBS het hele gebouw wilde benutten.

De gemeente, eigenaresse van het gebouw, wees het verbouwingsplan af.

-023-