Een gebouw dat blijft

 

Cuypers was een van de leden. Nadat de commissie

haar werk had beëindigd schreef Cuypers in november 1879

aan Van Lokhorst: 'Door toezending van mijn portret voldoe ik bij

deze aan onze gemaakte afspraak. Wederkerig hoop ik thans

weldra in het aangename bezit te worden gesteld van het Uwe’

Van Lokhorst antwoordde per omgaande: 'Aanvaard mijn dank

voor de toezending van uw portret en vergun  te zeggen dat ik het

bezit daaraan zéér op prijs stel’.


Het voormalige Rijksarchief in Utrecht is een voorbeeld van

een gebouw dat tot stand kwam door samenwerking tussen

Cuypers en Van Lokhorst.

Interessant is het om de gang van zaken na te gaan bij aan

Van Lokhorst opgedragen restauraties. Op dit gebied immers

gold Cuypers als dé landelijke autoriteit, zodat een grote

inbreng van hem op plannen van Van Lokhorst voor de hand

ligt. Uit archiefmateriaal over de restauraties van het Stadhuis

van Oudewater en kasteel Radboud te Medemblik blijkt echter

dat de inbreng van Cuypers beperkt was. Van Lokhorst vroeg

in beide gevallen Cuypers om advies, maar maakte zelfstandig

de plannen en bestekken op. In 1837 werd het Stadhuis van

Oudewater met rijkssubsidie gerestaureerd.

Uit de voorbeelden en anekdotes kan men concluderen dat

Cuypers en van Lokhorst elkaar, in ieder geval sinds 1379,

goed gekend hebben. Vooral als adviseur in bouwkundige zaken

moet Cuypers op de afdeling Kunsten en Wetenschappen een

vrij grote rol worden toebedacht. De situatie dat Cuypers

plannen van Van Lokhorst controleerde en zelfs een maal een

heel ontwerp leverde, lijkt zich te hebben beperkt tot de

beginjaren van het bouwbureau. Men krijgt de indruk dat

Van Lokhorst door zijn zeventien jaar oudere collega enigszins

‘op weg’ werd geholpen.

Wat later in Van Lokhorsts carrière, ten tijde van de

besproken restauraties van het Stadhuis van Oudewater en

het kasteel te Medemblik, is er meer sprake van overleg tussen

twee collega-architecten: Cuypers wordt om advies gevraagd

in moeilijke bouwkundige aangelegenheden.


4.4 Bouwstijl


Samen met de architecten P.J.H. Cuypers en C.H. Peters gaf

Van Lokhorst in het vierde kwart van de 19de eeuw gestalte

aan de door Victor de Stuers gewenste vernieuwing van de

bouwstijl van de overheid. Uitgangspunt bij deze vernieuwing

was het aan de Franse architectuurtheoreticus Viollet-le-Duc

ontleende beginsel, dat vóór alles een doordachte en functionele

constructie en een logische materiaalbehandeling bepalend

dienen te zijn voor de vormgeving en decoratie van een

gebouw. Net als Cuypers en Peters wendde Van Lokhorst

zich af van het 19de-eeuwse neoclassicisme en eclecticisme,

met hun in pleister nagebootste natuursteen, starre symmetrie




Next (right). inhoudsopgave. gebouw.

Hoofdstuk IV

-068-