Hoofdstuk V
5.4 De totstandkoming van de vijfjarige Rijks-
Begin 1912 wist burgemeester Van Rijn niet wat hem over-
kwam. Terwijl Venlo al jaren tevergeefs probeerde een vijf-
jarige-
en Winterswijk van de minister zo’n zelfde uitbreiding zonder
veel problemen en op heel schappelijke voorwaarden. Het
Venlose gemeentebestuur beklaagde zich de minister over
deze oneerlijke gang van zaken en veroorloofde zich hetzelfde
voorrecht te vragen. Venlo was wat bevolkingsomvang betrof
de tweede stad van Limburg en 'als het ware aaneengebouwd’
met Maasbree en Tegelen. Veel leerlingen uit omliggende dorpen
bezochten de Venlose Rijks-
verbeterd waren. Een vijfjarige HBS zou ten goede komen aan
een bevolking van zon 4o.ooo zielen. De uitbreiding van de
HBS werd nog urgenter, aangezien het Venlose garnizoen in
mei 1914 zou worden uitgebreid. Dit betekende een toename
van het leerlingenaantal, want Venlo rekende op ongeveer
33 gehuwde officieren die zich in de stad zouden vestigen en
wier kinderen ongetwijfeld naar de HBS zouden gaan.
Onvoldoende doorstroming In 1912 hadden al tien leerlingen,
die op de Venlose Rijks-
verdere studies moeten afzien. Als Venlo een vijfjarige HBS had
gehad, dan hadden deze kinderen door kunnen leren. Boven-
dien was, volgens het gemeentebestuur, in de vijftig jaar die de
HBS als onderwijsinstelling bestond, gebleken dat de driejarige
cursus als einddoel geen reden van bestaan had. Na drie jaar
waren de leerlingen onvoldoende opgeleid om hoger onderwijs
te volgen. Er was Venlo dan ook alles aan gelegen om een
vijfjarige cursus te krijgen en het gemeentebestuur was bereid
elk aannemelijk voorstel van de regering te accepteren.
Op dit panorama van Venlo
omstreeks 1906 ziet men vanaf
de kerktoren het onbebouwde
land in de richting Straelen.
Tussen de bebouwing zijn vijf
scholen te herkennen. ln het
midden staat de Rijks-
daarboven iets naar links de
tweede broederschool voor
basisonderwijs aan de Helbeek.
Helemaal links, op de rand van
de foto, ziet men het nieuwe
progymnasium aan de Hogeweg.
Beide scholen waren gebouwd
in opdracht van het kerkbestuur
van de parochie van de Heilige
Martinus naar ontwerpen van
Henri Seelen (1863-
De school aan de Helbeek, officieel
geheten de RK Bijzondere School
Sint-
1903 in gebruik genomen en
vergroot in 1906. Het pro-
gymnasium was in 1904
opgeleverd. Helemaal rechts is
op de rand van de foto de
openbare lagere school aan
de Goltziusstraat te herkennen.
Onderaan de foto kijkt men uit
op de daken van de eerste
broederschool, de RK Parochiale
Jongensschool 'Klein-
genaamd. Van deze vijf
gebouwen is anno 1994 alleen
het voormalig progymnasium
nog als school in gebruik.
-